تاریخچه:
از زمان جایگزین شدن مجموعه فن دو دور به جای فن تک دور در خودروی پراید، قطعه مقاومت فن (Fan Resistor) به بازار لوازم یدکی معرفی شد. مجموعه فن دو دور امکان خنک کاری موتور با دور بالا در شرایط افزایش دمای بیش از حد را ممکن کرد و ضعف سیستم خنک کاری پرایدهای قدیمی را برطرف می ساخت. طرح اولیه مقاومت فن (طرح سرامیکی) از خودروی فیات سینا (Fiat Siena) برگرفته شد. در سالهای ابتدایی، این قطعه در بازار لوازم یدکی با نام خازن فن و یا رله فن شناخته می شد.
محل قرارگیری قطعه:
این قطعه در گوشه پایین قاب فن با دو پیچ بسته شده است.
عملکرد فنی:
این قطعه دو عملکرد اصلی را به عهده دارد:
1- افت ولتاژ تغذیه موتور فن از طریق سری شدن در مدار: سیم پیچ موجود در مدار از جنس سیم مقاومتی بوده که بر روی یک هسته سرامیکی پیچیده شده و مقاومتی بین 0.27 تا 0.33 اهم ایجاد می نماید. در شرایط عادی این مقاومت همیشه در مدار قرار دارد و به عنوان یک مصرف کننده، ولتاژ ورودی موتور را کاهش می دهد. در صورت افزایش بیش از حد دمای موتور، با فرمان ECU، برق به طور مستقیم به موتور فن منتقل شده و به اصطلاح موتور فن با دور بالا کار می کند.
2- قطع کامل مدار به کمک فیوز حرارتی: در صورت بروز هرگونه مشکل در موتور فن که موجب جریان کشی بیش از حد آن گردد (به عنوان مثال قفل شدن پروانه) فیوز حرارتی قرار گرفته در مدار برای همیشه قطع شده و جریان را قطع می نماید. در این مورد این قطعه به عنوان قطعه قربانی شونده برای نجات موتور فن عمل می نماید.
ارزیابی فنی:
در سالهای ابتدایی دهه 90 شرکت سازه گستر به علت وجود گزارشات و شکایات فراوان از عملکرد فن، تصمیم گرفت طرح مقاومت فن را به تبعیت از مقاومت فن 206 و تندر، اصلاح نماید. بدین ترتیب مقاومت فن طرح سرامیکی به طور کامل از خط تولید کنار گذاشته شد و طرح جدید جایگزین گردید. حال آنکه این تغییر هیچ تغییری در کیفیت عملکرد این قطعه حساس ایجاد نکرد.
در ادامه بررسی ها مشخص شد اشکال بوجود آمده در عملکرد فن که با سوختن مقاومت فن همراه می شد مربوط به جریان مصرفی بالاتر موتور فن تولید شده بوده و برای حل این مشکل، فیوز حرارتی با تحمل جریان 15 آمپر به جای 10 آمپر و دمای عمکرد 192 درجه سانتی گراد به جای 184 درجه جایگزین گردید. لذا در زمان خرید این محصول بایستی به عدد حک شده روی فیوز حرارتی که مربوط به این دما و جریان است دقت نمود تا مشکلی در عملکرد آن ایجاد نشود.
علیرغم محدود شدن بازار مقاومت سرامیکی (طرح قدیم) به بازار لوازم یدکی، این قطعه با رعایت اصول فنی ذکر شده درباره فیوز حرارتی، کماکان در بازار، مخصوصا در بازار شهرهای جنوبی که هوای گرمتری تجربه می کنند، طرفداران خود را دارد.
دلایل خرابی و روش تست:
1– سوختن فیوز حرارتی:
ممکن است فیوز حرارتی در هنگام فرآیند نقطه جوش در کارخانه سوخته باشد. همچنین امکان دارد در اثر جریان کشی بیش از حد موتور فن، فیوز سوخته باشد. که در این صورت
روش تست: تست بیزر به کمک یک اهم متر و اطمینان از سالم بودن فیوز
2- وجود قطعی در اتصالات جوش شده
روش تست: تست بیزر به کمک یک اهم متر و اطمینان از سالم بودن اتصالات
3- اکسید شدن ترمینال:
به علت موقعیت نصب رزیستور و نزدیکی آن به آب و اسید و حرارت، این فیش ها مستعد اکسید شدن هستند. از سوی دیگر استفاده از دسته سیم فن متفرقه با سرسیم های غیر استاندارد نیز موجب جرقه زدن و آمپرکشی در این اتصال می گردد.
روش تست: تست بیزر به کمک یک اهم متر و اطمینان از سالم بودن ترمینال ها
